Σελίδες

Δευτέρα 17 Ιουλίου 2017

Είμαστε προγραμματισμένοι ή έχουμε ελεύθερη βούληση ;










Το ερώτημα έπεσε από έναν φίλο και προκάλεσε αμέσως το ενδιαφέρον. Είναι βέβαια καλοκαίρι και το καλοκαίρι δεν ευνοεί τέτοια ερωτήματα. Ευνοεί μπάνια σε παραλίες, ποτάκια σε χώρους δίπλα στη θάλασσα, με ευχάριστες συντροφιές, ταξίδια σε νησιά και τα τοιαύτα. Η ζέστη κάνει την σκέψη νωθρή και απρόθυμη να συμμετάσχει σε συζητήσεις, όμως υπάρχουν κάποιες παρέες που υποστηρίζουν τις “ιδιοτροπίες” τους, ακόμα και σε δύσκολες καιρικές συνθήκες. Γιαυτό άλλωστε μπορεί να είναι και ενδιαφέρουσες.

Ζούμε σε ένα κόσμο που τα πάντα τα σκέφτεται με τρόπο δυαδικό. Καλό-κακό, μαύρο άσπρο, πλούσιος -φτωχός, άσχημος και ωραίος, βλάκας και έξυπνος και πάει λέγοντας. Μέσα από την σύγκρουση των δυαδικών σχημάτων, αυτός ο κόσμος επιζητά μια ενότητα , την οποία σπανίως επιτυγχάνει. Αυτό δεν τον απογοητεύει, αντιθέτως τον οδηγεί σε ακόμα περισσότερες διαιρέσεις, που όλο και πιο πολύ τον απομακρύνουν από την ενότητα που επιζητά. Αλλά ούτε και αυτό τον απογοητεύει. Μάλλον, τον γοητεύει αυτό το αέναο παιχνίδι, διαρκών παραλλαγών , στη αναζήτηση μιας αλήθειας . Με κάποιο τρόπο, όλοι συμμετέχουμε σε αυτό . Έτσι αποκτούμε την ταυτότητα μας σαν άνθρωποι, αλλά διαιωνίζουμε και την μοναξιά μας.

Υπάρχουν λέξεις που μεταφέρουν ένα βαρύ αρνητικό φορτίο. Ο προγραμματισμός είναι μια από αυτές. Αντιθέτως , η ελεύθερη βούληση μεταφέρει μαζί της , τον αέρα της ελευθερίας. Αν γινόταν διαγωνισμός το ποια από τις δύο είναι πιο δημοφιλής , σίγουρα η ελεύθερη βούληση θα κέρδιζε. Όλοι θέλουμε να αισθανόμαστε ότι έχουμε την άπλετη δυνατότητα να επιλέγουμε αυτό που θέλουμε. Ισχύει όμως πραγματικά αυτό ; Μέσα στη κοινωνία , υπάρχουν άπειρα πράγματα και ακόμα πιο άπειρες καταστάσεις. Σίγουρα έχουμε δυνατότητα επιλογής τι από όλα θα προτιμήσουμε. Κάποια μέσα σε όλα αυτά που ήδη προσφέρονται. Αυτό είναι ελεύθερη βούληση ; Είναι σίγουρα βούληση, αλλά όχι απαραίτητα και ελεύθερη. Καλούμαστε να επιλέξουμε ανάμεσα σε πράγματα που έχουν προϋπάρξει από μας , έχουν ρυθμιστεί από κέντρα ανεξάρτητα από μας. Δεν επιλέγουμε εμείς αν θα υπάρχει μισθωτή εργασία, ούτε τους μισθούς που αυτή θα έχει. Σίγουρα μπορούμε να επιλέξουμε τι εργασία θα κάνουμε , ανάλογα με τα γούστα μας, αλλά πάντοτε με γνώμονα αν θα αμειβόμαστε καλά και θα κουραζόμαστε όσο το δυνατόν πιο λίγο. Η κοινωνία μας είναι ήδη προγραμματισμένη , προτού καν εμφανιστούμε εμείς σε αυτόν τον κόσμο, έχουμε αποδεχτεί τον προγραμματισμό της και επιλέγουμε μέσα σε αυτόν. Έχουμε την μικρή ή μεγάλη ελευθερία επιλογής στα πλαίσια αυτού του προγραμματισμού. Αν με αυτό θεωρούμε ότι έχουμε ελευθερία βούλησης , τότε θα συμφωνήσω. Στη δική μου σκέψη η ελευθερία βούλησης όμως δεν είναι αυτό.

Πιθανόν όλες αυτές οι σκέψεις να μας οδηγούσαν σε ένα καινούργιο ερώτημα : έχει κανόνες η ελευθερία, έχει δεσμεύσεις ; Μέχρι που φτάνουν τα όρια της. Τι εννοούμε λέγοντας ελευθερία ; Η ελευθερία και η ασυδοσία είναι μια άλλη περίεργη δυάδα που χρειάζεται μια διερεύνηση. Όταν λέμε ελευθερία βούλησης ανοίγουμε την συζήτηση σε ένα πάρα πολύ μεγάλο και ευρύ φάσμα. Ένα φάσμα που δίνει πολύ πλατιές δυνατότητες στον άνθρωπο.

Από την άλλη δεν μπορεί να υπάρξει κοινωνία ,τουλάχιστον από όσα ξέρουμε , δίχως προγραμματισμό. Η κοινωνία είναι χώρος σύγκρουσης επιθυμιών, συμφερόντων , προοπτικών και ατομικών τάσεων, που απαιτεί κανόνες και προγράμματα που να ρυθμίζουν την αταξία της. Αυτούς τους κανόνες και τα προγράμματα κάποιοι τα δημιουργούν , τις περισσότερες φορές ανεξάρτητα από το σύνολο της κοινωνίας, με γνώμονα καλές και κακές προθέσεις, αλλά και με την πειστικότητα που μπορούν να τα πλασάρουν . Όλα αυτά τα συναντάμε, όταν ερχόμαστε σε αυτόν τον κόσμο και μας προγραμματίζουν με αυτά, όπως και εμείς στη συνέχεια προγραμματίζουμε τα παιδιά μας. Όσοι ασκούν την βούληση τους και τα αρνούνται , ζουν “εκτός κόσμου” και πολλές φορές εκτός νόμου της κοινωνίας. Ζουν στην ακραία περιφέρεια αυτού του κόσμου και η κοινωνία αρνείται την σχέση μαζί τους.

Στον προηγούμενο λοιπόν διαγωνισμό ανάμεσα στον προγραμματισμό και την ελεύθερη βούληση , ο προγραμματισμός μπορεί να χάνει σε δημοφιλία αλλά κερδίζει σε επικράτηση. Δυστυχώς!!!!

Είμαστε δημιουργήματα και όχι οι δημιουργοί . Άρα είμαστε κάτω από τους νόμους των δημιουργών και στους προγραμματισμούς τους. Δεν μπορούμε να ορίσουμε λοιπόν καθοριστικά την ζωή μας , ούτε το θάνατο μας. Είμαστε μέσα στα πλαίσια των νόμων, των φυσικών , των κοινωνικών , των κοσμικών . Ακόμα και προσωπικές μας αγκυλώσεις είναι αρκούντως επαρκείς για να δεσμεύσουν την βούληση μας.

Η ελευθερία βούλησης αφορά εκείνους οι οποίοι διατίθενται να σπάσουν τα φράγματα του προγραμματισμού και να “προγραμματίσουν” την ζωή τους με διαφορετικό κώδικα . Πάλι όμως με τις προαναφερόμενες δεσμεύσεις και με την συνείδηση του δημιουργήματος και όχι του δημιουργού.

Για όσους νομίσουν, ότι με τα προαναφερόμενα υποτιμώ την αποκαλούμενη ελευθερία βούλησης, έχω να πω , ότι δεν υποτιμώ, αντιθέτως, την θεωρώ δώρο -σύμβουλο στη μάχη του ανθρώπου για την ενηλικίωση του. Αρνούμαι την ιδέα παντοδυναμίας του ανθρώπου που την συνοδεύει.


17 σχόλια:

  1. Φίλε μου Λυγκέα, όπως το ξέρεις διαφωνώ με το σκεπτικό που εκθέτεις εδώ. Το βρίσκω παγιδευτικό. Θέλω να επισημάνω δυο πράγματα.

    Λες ότι, επειδή "η κοινωνία μας είναι ήδη προγραμματισμένη, προτού καν εμφανιστούμε εμείς σε αυτόν τον κόσμο [και] καλούμαστε να επιλέξουμε ανάμεσα σε πράγματα που έχουν προϋπάρξει από μας", γι' αυτό και δεν έχουμε ελευθερία βούλησης ("στη δική μου σκέψη η ελευθερία βούλησης όμως δεν είναι αυτό"). Μα σύμφωνα με αυτό το σκεπτικό σου, ελευθερία βούλησης θα είχαμε μόνο εάν ερχόμαστε σ' ένα κόσμο που τον έχουμε αποφασίσει και διαμορφώσει οι ίδιοι πριν γεννηθούμε, πράγμα φυσικά αδύνατον! Γι' αυτό, εξαιτίας δηλαδή αυτής της εντελώς ουτοπικής αντίληψης της ελευθερίας, είναι φυσικό κι επόμενο που δεν τη βρίσκεις πουθενά, παρεκτός ίσως "εκτός κόσμου", όπως λες.

    Το δεύτερο που θέλω να επισημάνω είναι αυτή η έννοια του "προγραμματισμού". Καταλαβαίνω την έννοια του προγραμματισμού όταν π.χ. σκοπεύει κάποιος να κάνει ένα ταξίδι, ή να εκτοξεύσει ένα πύραυλο, ή να φορτώσει ένα έτοιμο πρόγραμμα σ' ένα κομπιούτερ. Αλλά τι διάολε σημαίνει αυτό όταν μιλάμε για κοινωνία; Τι πάει να πει "η κοινωνία μας είναι ήδη προγραμματισμένη"; Και τι σημαίνει η φράση (έστω και σαν ερώτηση ειπωμένη) "είμαστε προγραμματισμένοι"; Καταλαβαίνω πολύ καλά μια φράση σαν "είμαστε χειραγωγούμενοι", αλλά αυτό δεν έχει καμιά σχέση με τον προγραμματισμό. Φοβάμαι μάλιστα ότι η αντικατάσταση της έννοιας της χειραγώγησης -μιας έννοιας με πολιτική και όχι απλώς υπαρξιακή διάσταση- από αυτήν του προγραμματισμού, είναι απλώς σημάδι των καιρών μας, όπου από παντού προμοτάρεται το κομπιουτερίστικο λεξιλόγιο, και κυρίως έχει τον κίνδυνο υποκατάστασης ενός πολιτικού (με την ευρεία έννοια του όρου πολιτικό) προσδιορισμού της κοινωνικής πραγματικότητας από έξω-πολιτικούς προσδιορισμούς.

    Για να κλείσω: Κατά τη γνώμη μου θέλει διαφορετική προσέγγιση η ίδια η έννοια της ελευθερίας, εννοώ μια προσέγγιση πιο προγειωμένη στον άνθρωπο και όχι εντελώς ουτοπική. Για παράδειγμα, όπως έλεγε ωραία ο Αριστοτέλης, υπάρχουν πράγματα που δεν μπορούμε ως άνθρωποι να κάνουμε (π.χ. να διαμορφώσουμε την κοινωνία πριν γεννηθούμε) και πράγματα που είναι στις δυνατότητές μας (π.χ. ν' αγωνιστούμε για να την καλυτερέψουμε). Έτσι, στα μεν πρώτα δεν μπαίνει καν ζήτημα ελευθερίας ή ανελευθερίας της βούλησης, όμως στα δεύτερα μπαίνει κι εκεί ακριβώς παίζεται η ελευθερία της βούλησης του ανθρώπου (αλλά και η στέρησή της από εκείνους που με διάφορους τρόπους μάς εμποδίζουν να την ασκήσουμε).


    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Φίλε μου Hollow :

    Δεν περίμενα να συμφωνήσεις. Δεν πειράζει όμως!!!

    Μην σε τρομάζουν οι λέξεις, όπως "προγραμματισμός" γιατί η χειραγώγηση ανήκει σε πιο παλιές εποχές, που η διαφήμηση , η τηλεόραση και η προπαγάνδα εν γένει, ήταν ακόμα σε βρεφική ηλικία ή δεν υπήρχαν καν.Τώρα καλύτερα ταιριάζει ο 'προγραμματισμός" για αυτό που συζητάμε.
    Νομίζω επίσης ότι ο Αριστοτέλης,αρκετά παλιός και αυτός, καλός βέβαια, προσπαθεί να απλοποιήσει τα πράγματα, αλλά τα πράγματα δεν είναι και τόσο απλά όσο φαίνονται,ειδικά στη σύγχρονη εποχή.
    Για να είμαστε κυριολεκτικοί,όσο μπορούμε βέβαια, ελεύθερη βούληση σαν όρος είναι πλήρως αντιφατικός για δημιουργήματα . Βούληση επιλογής επι δεδομένων πεδίων θα ήταν καλύτερος, κατα την γνώμη μου.
    Μην μπερδεύουμε και την ελευθερία μέσα γιατί ανοιγόμαστε σε άλλα πεδία ,όπως ανέφερα και στην ανάρτηση. Η έννοια της ελευθερίας μεταφέρει τον δικό της ιδιαίτερο "αέρα" και είναι μεγάλο μπλέξιμο, που δεν λύνεται με απλοποιήσεις του στύλ αυτά μπορούμε να κάνουμε και εκείνα όχι, άρα επεμβαίνουμε σε όσα μπορούμε. Είναι καλή η πατέντα σαν αναφορά αλλά όχι αρκετή και επιβεβαιώνει, ότι η χρήση του "ελεύθερη"στη βούληση, είναι άτοπος.Κάτι σαν το Ελευθερία-Ισότητα -Αδελφότητα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Δεν με τρομάζουν οι λέξεις φίλε μου, με ανησυχεί η κατάχρησή τους. Για να καταλάβω: το ότι δεν μπορούμε να πετάμε σαν τον Σούπερμαν, ή να πηγαίνουμε ταξίδια στο χρόνο, σημαίνει πως δεν είμαστε ελεύθεροι; Τι σόι "αέρα" μεταφέρει μια τέτοια χρήση της λέξης ελευθερία; Μα με μια τέτοια χρήση της, χάνεται και η έννοια της ανελευθερίας και της υποδούλωσης. Ποιά είναι τότε η διαφορά ανάμεσα στο να σ' έχουν δέσει χειροπόδαρα και το να έχεις λυτά χέρια και πόδια; Ποια η διαφορά ανάμεσα στο να παρατήσεις τη δουλειά για κουβαλήσεις το ντεγκλαρισμένο πρεζόνι και το να σφυράς αδιάφορα επικαλούμενος τα εργασιακά χρονοδιαγράμματα; Ποια η διαφορά ανάμεσα στο να "ρίξεις" τον άλλον και στο να φροντίσεις μια δίκαιη μοιρασιά; Ποιά η διαφορά ανάμεσα σ' εκείνον που αποφασίζει να μην προδώσει κι ας τον βασανίσουν ή σκοτώσουν, και σ' εκείνον που προδίδει ή ακόμα χειρότερα καταδίδει; Μπροστά σε μια απόφαση βρέθηκαν κι οι δυο. Το ότι ο ένας πήρε την εντελώς αντίθετη απόφαση από τον άλλον, δεν σημαίνει τίποτα; Είναι κι οι δυο εξίσου "προγραμματισμένοι"; Δεν ξέρω, μπορεί αυτά να σου φαίνονται πολύ απλουστευτικά, όμως νομίζω ότι εκεί πάνω, σε κάτι τέτοια απλά διλήμματα, παίζεται κάθε μέρα η ανθρώπινη ζωή.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Hollow :

    Αυτά που αναφέρεις είναι καλά και άγια. Αφορούν την βούληση και την επιλογή . Για αυτό είπα ότι η ελεύθερη βούληση είναι δώρο -σύμβουλος στην ενηλικίωση του ανθρώπου, όμως μιλάμε για όλες τις πίστες της ελεύθερης βούλησης και όχι μόνο για την πίστα που επιμένεις να αναφέρεσαι. Καλά κάνεις γιατί είναι πολύ σημαντική, αλλά η ανθρώπινη ζωή παίζεται σε πολλά ταμπλώ και πιο περίπλοκα. Η έννοια της ελεύθερης βούλησης δεν περιορίζεται στη "γιαγιά που θα περάσουμε στο απέναντι πεζοδρόμιο", όπως και να το κάνουμε. Είναι σημαντικό αλλά όχι το μόνο !!!
    Τα ίδια ισχύουν και περί "προγραμματισμού" μέσα στη κοινωνία.
    Η σύλληψη της σκέψης για το ρομπότ δεν "έσκασε" από το υπερπέραν, είχε βάση τον ίδιο τον άνθρωπο και στον τρόπο που μπορεί να λειτουργήσει με ένα σετ δεδομένων που θα έχει και τις ανάλογες αντιδράσεις.Μπορεί ο άνθρωπος να είναι πιο σύνθετος επειδή αισθάνεται και μπορεί να σπάσει σε ένα βαθμό το σύστημα που τον ορίζει, αλλά δεν μπορεί να σπάσει τους κεντρικούς προγραμματισμούς του. Εξουσία, πατρίδα, οικογένεια, θρησκεία, ανταγωνιστικότητα και πάει λέγοντας, είναι κεντρικά τσιπάκια προγραμματισμού του διαχρονικά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Απλοϊκές απορίες. Στο "τσιπάκι" που λες, περιλαμβάνεται και το να μπορεί κανείς (όπως λχ εσύ) να συνειδητοποιεί ότι είναι προγραμματισμένος;
    Αν "όχι", τότε από ποιά πλευρά ή διάσταση του ανθρώπου προέρχεται αυτή η συνειδητοποίηση; Εσύ δλδ από πού και πώς το συνειδητοποίησες;
    Κι αν "ναι", τότε τι ρόλο βαράει στον όλο προγραμματισμό η επίσης προγραμματισμένη να υπάρχει συνειδητοποίηση του; Εσύ δλδ που το συνειδητοποίησες, βελτιωσες ας πούμε τον προγραμματισμό σου;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Ίσως πρόσεξες που είπα ότι ο άνθρωπος είναι πολύ σύνθετο ον. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει ένας κεντρικός "προγραμματισμός" αλλά υπάρχουν και πολλες άλλες όψεις που επεμβαίνουν σε αυτόν.Αν κοιτάξεις γύρω σου,πράγμα που κάνεις, τις περισσότερες φορές οι άλλες όψεις ατονούν δραστικά σε σχέση με τον κυρίαρχες μορφές "προγραμματισμού". Αυτό κάνει τις ανθρώπινες κοινωνίες να προοδεύουν τεχνικά ,αλλά να μην βελτιώνονται καθόλου σε άλλα επίπεδα. Θρησκευτικό μίσος ,φυλετικό μίσος , φόβος και αποδοχή της εξουσίας, ηθική κατάπτωση. Όλες αυτές οι όψεις ,είναι αυτές που καθορίζουν όμως την κοινωνία και ανήκουν και αυτές στη βούληση.
    Η αναίρεση του"προγραμματισμού" ή η εκλέπτυνση του ανήκει σε διαφορετικές περιοχές του ανθρώπου, που έχουν να κάνουν με την συμπόνοια , την αγάπη , την ανάγκη για πνευματική ανάταση, για επαφή με κάτι το ανώτερο. Εκεί ο "προγραμματισμός" αδυνατεί να εισέλθει ακόμα. Είναι, ας πούμε, οι ελεύθερες ζώνες της βούλησης. Δεν έχει ειπωθεί ποτέ, τουλάχιστον από μένα, ότι είμαστε καθολικά "προγραμματισμένοι". Κεντρικά όμως αυτό, δεν μπορεί να αμφισβητηθεί, κοιτώντας απλά την ιστορία μας και τα πεπραγμένα μας. Καθοριζόμαστε από συγκεκριμένες τάσεις. Το καλό δεν άρχει την ζωή μας, κάνει πόλεμο σκιάς. Ο "προγραμματισμός" κατευθύνει την ζωή του πλανήτη

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Και γιατί πχ το θρησκευτικό μίσος να είναι, όπως λες, προϊόν προγραμματισμού; Δεν μπορούμε δλδ να μισούμε επειδή έτσι το θέλουμε κσι μας αρέσει;
    Μόνο το ν' αγαπάμε και να συμποναμε είναι καρποί ελευθερίας; Δεν μπορούμε ελεύθερα επιλέγοντας και θέλοντας να μισούμε;
    Μα δεν είναι ελευθερία το ν" αγαπάς και να μη μπορείς νσ μισείς! Ελευθερία είναι να αγαπάς ενώ μπορείς να μισείς. Ή να μισείς ενώ μπορείς να αγαπάς.
    Αν η ελευθερία είχε μόνο μία επιλογή, ας πούμε μόνο να αγαπάς, τότε δεν θα ήταν ελευθερία. Θα ήταν προγραμματισμός. Θα ήμασταν προγραμματισμένοι να αγαπάμε.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Δηλαδή, υπάρχει Αρχιπρογραμματιστής?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Γιώργο Χ:

    Έξυπνη και λιγουλάκι "πονηρή" η ερώτηση σου. Πιστεύω ότι υπάρχει ή υπάρχουν.Εσύ πιστεύεις ότι τα πράγματα στη σημερινή εποχή τα προγραμματίζουν κάποιοι μέσα στη κοινωνία, αν όχι απόλυτα, τουλάχιστον σε πολύ μεγάλη έκταση; Ή πιστεύεις ότι τα προγραμματίζουμε μόνοι μας, ανάλογα με την ελεύθερη βούληση μας;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Ανεξάρτητα από το πως εκλάβατε την ερώτηση μου (Έξυπνη και λιγουλάκι "πονηρή') σκοπός της ήταν να σας παροτρύνει ώστε να μας δώσετε να καταλάβουμε και κάποια περισσότερα πράγματα αναφορικά με αυτό που αποκάλεσα ως Αρχιπρογραμματιστή, και που εσείς πιστεύεται πως υπάρχει. Χρειάζεται δηλαδή μια περαιτέρω διασαφήνιση αναφορικά με την φύση και τον ρόλο του. Διότι αν, όπως υποστηρίζεται, "Εξουσία, πατρίδα, οικογένεια, θρησκεία, ανταγωνιστικότητα και πάει λέγοντας, είναι κεντρικά τσιπάκια προγραμματισμού του διαχρονικά", αλλά παράλληλα ο προγραμματισμός αδυνατεί να εισέλθει ακόμα σε "περιοχές του ανθρώπου, που έχουν να κάνουν με την συμπόνοια , την αγάπη, την ανάγκη για πνευματική ανάταση, για επαφή με κάτι το ανώτερο", γεννιούνται αμέσως-αμέσως 2 ερωτήματα τουλάχιστον.
    Πρώτον: γιατί αδυνατεί? Είναι άραγε όλη "η σφαίρα του ανθρώπινου" προγραμματίσιμη?
    Δεύτερον: αν "Εξουσία, πατρίδα, οικογένεια, θρησκεία" κλπ ανήκουν όντως σε εντελώς διαφορετικό/α πεδίο/α από "την αγάπη, την ανάγκη για πνευματική ανάταση" κλπ, τι γίνεται όταν αυτά συναντώνται και αλληλοδιαπλέκονται μέσα στην πραγματική ζωή των ανθρώπων, ποιος είναι κάθε φορά αυτός ο αποφασιστικός και καθοριστικός ρόλος του Αρχιπρογραμματιστή και του ανθρώπου για τον δρόμο που θα πάρουν τα πράγματα?
    Από τα παραπάνω γεννιούνται επίσης και νέα ερωτήματα για όσα αφορούν την σχέση Δημιουργού-Δημιουργήματος, που αναφέρεται στο κείμενο σας. Λέτε: "Είμαστε δημιουργήματα και όχι οι δημιουργοί. Άρα είμαστε κάτω από τους νόμους των δημιουργών και στους προγραμματισμούς τους". Το κεντρικό ερώτημα εδώ είναι το πως είναι δυνατόν να απαντά ο άνθρωπος στις προκλήσεις που δέχεται, και που αφορούν αυτές τις μη "προγραμματισμένες" περιοχές κατά πως λέτε?
    Δηλαδή: το αξιοθαύμαστο είναι όχι μόνο ότι απαντά _αν και όχι προγραμματισμένος να το κάνει_ αλλά και ότι δύναται να απαντήσει με περισσότερους από έναν τρόπους κάθε φορά (ας πούμε: κάνω αυτό ή δεν το κάνω, το κάνω έτσι ή αλλιώς, κάνω τελικά κάτι άλλο, κλπ ...).
    Εδώ, όπως καταλαβαίνεται, η δυϊστική προσέγγιση , ακόμα και αν ο Δημιουργός αφήνει ένα κάποιο "βαθμό ελευθερίας" στο δημιούργημα, δεν μας βοηθά ιδιαίτερα.
    Τέλος (για την ώρα), αν αυτός ο Δημιουργός (που απ' όσο καταλαβαίνω ότι υποστηρίζεται είναι και ο καθ' ύλην υπεύθυνος για τον προγραμματισμό) "κατευθύνει την ζωή του πλανήτη" με τέτοιο άκαμπτο και "αντιανθρώπινο" τρόπο, τότε "τι στο διάολο" Δημιουργός είναι (ποια η φύση του κλπ που είπα στην αρχή του σχολίου μου)? Και επειδή αυτό το τελευταίο μπορεί να εκληφθεί και ως προβοκατόρικο ερώτημα, θα το συνοδεύσω και από ένα άλλο: μήπως είναι καιρός να δημιουργήσουμε, εμείς τα δημιουργήματα, έναν άλλο Δημιουργό? (ερώτημα που μας πηγαίνει πέρα από την στενή έννοια της "ελευθερίας της βούλησης" .... )
    Ζήτημα απόφασης ίσως .....


    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Και για να το "ελαφρύνουμε" κάπως ...

    http://cs8.pikabu.ru/post_img/2016/01/28/9/145399572317332805.jpg

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Γιώργο Χ :

    Συγγνώμην αν αντιμετώπισα την ερώτηση σου κάπως καχύποπτα. Θα προσπαθήσω να απαντήσω σε αυτά που παρατηρείς στο σχόλιο σου.

    Κατ΄αρχήν να πω ότι η λέξη προγραμματισμός χρησιμοποιήθηκε γιατί τέθηκε με αυτόν τον τρόπο το ερώτημα από τον φίλο που άρχισε την συζήτηση. Θα προτιμούσα την λέξη "προκαθορισμός".Δεν έχει και πολύ σημασία, αν και ο "προγραμματισμός" αναγνωρίζω ότι δημιουργεί πιθανά κάποιες παρανοήσεις.
    Στα σχόλια σου τώρα. Οι προκαθορισμοί-προγραμματισμοί δεν καταλαμβάνουν καθολικά τον άνθρωπο, αλλά τον καθορίζουν σε πολύ μεγάλο βαθμό.Όταν ο άνθρωπος συγκρούεται με τους καθορισμούς και την συνείδηση του, καλείται να επιλέξει. Οι επιλογές του καθορίζονται από το πόσο αντιλαμβάνεται τους καθορισμούς του και στο πόσο ελαστική είναι η συνείδηση του. Εκεί υπάρχει η ελεύθερη βούληση του. Το συμφέρον , για παράδειγμα, είναι προκαθορισμός. Ισχυρότατος. Μας εμποτίζεται από την αρχή της ζωής μας. Κάθε φορά στη ζωή που καλούμαστε να αποφασίσουμε με βάση μόνο το συμφέρον, η συνείδηση μας επεμβαίνει. Το ξέρουμε και καλούμαστε να επιλέξουμε. Η επιλογή που κάνουμε ,κάθε φορά, μας διαμορφώνει, είτε προς την μια κατεύθυνση ,είτε προς την άλλη.

    Πως είναι δυνατόν να απαντά ,όντας προκαθορισμένος; Είναι, γιατί ο άνθρωπος είναι δεμένος με το υπαρκτό-υλικό αλλά και με το ανώτερο πνεύμα. Οι προκαθορισμοί δεν μπορούν να αγγίξουν αυτήν την περιοχή του ανώτερου πνεύματος. Αφορούν την υλική πραγματικότητα και τους νόμους της.Αναγκαίοι για την ύπαρξη της. Οι άλλες περιοχές ανήκουν στην ελευθερία και την υπέρβαση.
    Απαντώ μέχρι εδώ. Στο τελευταίο σου σχόλιο δεν θα απαντήσω γιατί αφορά τόσα πολλά πράγματα, που θα πρέπει να έγραφα μια καινούργια ανάρτηση. Συμφωνώ όμως ότι ο άνθρωπος εξετάζει όλες τις εκδοχές και φλερτάρει, τουλάχιστον, στο παρόν με τα πάντα.Δεν σημαίνει αναγκαστικά αυτό, ότι προσωπικά συμφωνώ, αλλά έτσι συμβαίνει.
    Ελπίζω, κάπως, να πρόσφερα κάποιες επαρκείς εξηγήσεις,το πως αντιλαμβάνομαι το θέμα.


    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Τώρα είδα τα σκίτσα. Καταπληκτικά !!!! Ευχαριστώ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Σας διάβασα με προσοχή, αλλά επιτρέψτε μου να πω πως οι εξηγήσεις που δώσατε περισσότερο συσκοτίζουν το θέμα, παρά το φωτίζουν. Και νομίζω πως βρίσκονται σε αναντιστοιχία με τα όσα υποστηρίζεται στην κυρίως ανάρτηση.
    Για παράδειγμα:
    Από την μία: " Οι προκαθορισμοί αφορούν την υλική πραγματικότητα και τους νόμους της. Αναγκαίοι για την ύπαρξη της ... και (όταν η συνείδηση μας επεμβαίνει) η επιλογή που κάνουμε ,κάθε φορά, μας διαμορφώνει, είτε προς την μια κατεύθυνση, είτε προς την άλλη" ____ και από την άλλη: "είμαστε κάτω από τους νόμους των δημιουργών και στους προγραμματισμούς τους. Δεν μπορούμε να ορίσουμε λοιπόν καθοριστικά την ζωή μας , ούτε το θάνατο μας. Είμαστε μέσα στα πλαίσια των νόμων, των φυσικών , των κοινωνικών , των κοσμικών... Όσοι ασκούν την βούληση τους και τα αρνούνται (εδώ μιλάτε για τους προγραμματισμούς), ζουν “εκτός κόσμου” και πολλές φορές εκτός νόμου της κοινωνίας. Ζουν στην ακραία περιφέρεια αυτού του κόσμου και η κοινωνία αρνείται την σχέση μαζί τους."
    Εδώ, όπως καταλαβαίνεται τα ερωτήματα είναι πάρα πολλά.
    Μια καινούργια ανάρτηση ίσως να ήταν αναγκαία.
    Ευχαριστώ για την φιλοξενία και τα λέμε!




    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. Αν και δεν καταλαβαίνω τι σου φαίνεται αντιφατικό, σε ευχαριστώ με την σειρά μουγια την κουβέντα μας και τα ξαναλέμε, αν προκύψει ευκαιρία.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ειναι να μην απορεις21 Ιουλίου 2017 στις 2:34 π.μ.

      Αυτο που βρισκει αντιφατικο ο ανθρωπος ειναι οτι ανασκευαζεις οσα λες στο αρθρο.
      Απο κει που ολα ειναι προγραματισμενα , ο προγραμματισμος γινεται προκαθορισμος και εχει να κανει μονο με τις υλικες συνθηκες. Ειναι να μην απορεις

      Διαγραφή
  16. Πουθενά δεν έχω γράψει ότι όλα είναι προκαθορισμένα. Μάλλον κατάλαβες κάτι λάθος.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Το Αναπάντεχο μέσα στη Ζωή.

  Ενώ όλα κυλούσαν ομαλά, σε μια αδιατάρακτη τάξη ...υπολογισμένα ...όπως τα είχε ρυθμίσει ή έτσι όπως νόμιζε ότι τα είχε ρυθμίσει … ξαφνικ...