Κάθομαι
στο γραφειάκι μου μπροστά από μια άσπρη
οθόνη. Σκέπτομαι :τι είναι η πραγματικότητα
; Η σκέψη είναι μια πολυτέλεια στη
σημερινή εποχή. Κανονικά, δεν πρέπει να
σκεφτόμαστε, αλλά να είμαστε σε μια
διαρκή κίνηση. Αυτό είναι το κοινωνικό
πρόσταγμα. Η σκέψη χρειάζεται χρόνο.
Χρόνο που δεν έχουμε. Χρόνο που δεν
δικαιούμαστε να έχουμε. Η σκέψη απαιτεί
μια απόσταση από τη συνολική δραστηριότητα.
Μια ηρεμία της ύπαρξης. Επίσης πολυτέλεια.
Έχουμε παντελώς ξεχάσει τι μπορεί να
σημαίνει ηρεμία. Αντιθέτως, έχουμε
εθιστεί στη ένταση της ύπαρξης. Είμαστε
πρεζάκια της έντασης. Μιας έντασης που
εν τέλει δεν αποβαίνει προς όφελος μας.
Μας καταπονεί πνευματικά και σωματικά.
Μας στερεί από το δικαίωμα να απολαύσουμε
το οτιδήποτε, επιδιώκοντας, συνεχώς,
καινούργιους στόχους.
Θα
ήταν καλό, αν αυτοί οι στόχοι, τουλάχιστον,
θα μπορούσαν να μας αποδίδουν ικανοποίηση,
αλλά και αυτό σπανίως συμβαίνει, επειδή
τις περισσότερες φορές οι στοχεύσεις
μας, είναι περισσότερο στοχεύσεις
κοινωνικών παροτρύνσεων, που με κάποιο
τρόπο τις έχουμε κάνει δικές μας.
Είμαστε
μπλεγμένοι σε ένα δίχτυ εξαρτήσεων, που
διαρκώς κάνει όλο και πιο δύσκολο να
ξεχωρίσουμε αυτό που είναι πραγματικά
δικό μας και αυτό που μας επιβάλλεται
σαν δικό μας, ενώ δεν ανήκει σε μας. Όλη
αυτή η σύγχυση απαιτεί κυρίως χρόνο και
διαύγεια, για να επιλυθεί. Όμως αυτά στη
σημερινή εποχή, όπως είπαμε είναι
πολυτέλειες για “αργόσχολους", που
έχουν λυμένα πολλά από τα προβλήματα, που κυρίως απασχολούν τους περισσότερους
από μας. Έτσι και η σκέψη καθίσταται μια
ενασχόληση στο περιθώριο της ύπαρξης.
Επιφανειακή, στερούμενη συνεχώς
ποιότητας. Δεν ισχυρίζομαι ότι η σκέψη
πρέπει να ευδοκιμεί μόνο στη αδράνεια.
Μια τέτοιου τύπου σκέψη, επίσης, δεν
προσφέρει πολλά. Ανάμεσα στη σκέψη και
στη δράση υπάρχουν πολλά στάδια, που
μοιάζουν να έχουν χαθεί και μαζί τους
χάνονται η ηρεμία και η ικανοποίηση.
Τι
είναι η πραγματικότητα ; Μια ρευστή
αποτύπωση που προσλαμβάνουν οι αισθήσεις
μας, που συνεχώς μεταβάλλεται και μας
εξωθεί αναγκαστικά σε μια διαρκή
αναθεώρηση ; Ή μήπως είναι συμπαγές
σύνολο δεδομένων, που μας καλεί να
προσαρμόσουμε αυτό που είμαστε με τις
επιταγές του ; Είναι κάτι ανεξάρτητο
από μας, σχηματισμένο με δικούς του
κανόνες ; Είναι η πραγματικότητα δυνάστης
των ανθρώπων ή οι άνθρωποι την διαμορφώνουν
σύμφωνα με τις βουλήσεις τους ; Υπάρχει
αντικειμενική πραγματικότητα ;
Πολλές
απαντήσεις μπορούν να δοθούν, είτε
πρόχειρα είτε μετά από βαθιά σκέψη. Όλες
προσδιορίζουν και τους δρόμους που θα
τραβήξει κάποιος στη ζωή του, σύμφωνα
με την συνέπεια του και με την ευφυΐα
του.
Χρειάζεται
χρόνος για να σκεφτεί ένας άνθρωπος με
ποιόν τρόπο αντιμετωπίζει την
πραγματικότητα. Την στιγμή μάλιστα, που
ήδη είναι με όλους τους τρόπους
“βουτηγμένος” μέσα της. Αν αυτός ο
χρόνος του δοθεί και η βούληση του είναι
τέτοια για να ασχοληθεί, ίσως να
διαπιστώσει, ότι στη πραγματικότητα,
ποτέ δεν έχει σοβαρά σκεφτεί αυτό το
ζήτημα. Έτοιμες απαντήσεις υπήρχαν εξ
αρχής . Έτσι πήρε κάποια από αυτές, την
πλέον πρόσφορη και ξεκίνησε την ζωή
του. Πολλές φορές κατέληξε και με αυτή,
δίχως να είναι διόλου ικανοποιημένος.
Είναι μεγάλο χάρισμα της πραγματικότητας
να σε εγκλωβίζει με όλους τους τρόπους,
στο να την αποδεχτείς δίχως σκέψη και
δίχως συζήτηση. Δίχως ποτέ να αναρωτηθείς
ποια είναι η γοητεία της, ούτως ώστε να
χαθείς μέσα της. Να ορίσεις την ζωή σου
σύμφωνα με τους νόμους της. Να ξεχνάς
συνεχώς τον εαυτόν σου μέσα της. Ακόμα
και όταν γίνεσαι αποδεκτός από αυτήν
και επιτυγχάνεις στις απαιτήσεις της,
ξεχνάς, ότι ποτέ δεν μπόρεσες να κρατήσεις
μια σχετική απόσταση από αυτή για να
την εξετάσεις με αντικειμενικό τρόπο.
Δεν υπάρχει χρόνος ιδιωτικός μέσα
στη πραγματικότητα, υπάρχει μόνο ο
χρόνος που αυτή θα ορίσει, που είναι ο
δικό της χρόνος, σύμφωνος με τις δικές
της επιταγές.
Όσοι
ξέφυγαν από την γοητεία της, έφτιαξαν
αναγκαστικά μια άλλη πραγματικότητα, κοντά
στα σύνορα της και λίγοι εξ αυτών
ευτύχησαν να μην υποπέσουν με τον ένα
ή τον άλλο τρόπο ξανά στη κυριαρχία της.
Τόσο μεγάλη είναι η δύναμή της. Να μην
αφήνει τίποτα ήσυχο από όσα είναι κοντά
της. Στο τέλος να τα ενσωματώνει μέσα
της. Να αποδέχονται την κυριαρχία της.
Μια
τέτοια δύναμη θα έπρεπε, ίσως, να απαιτούσε
μεγαλύτερης προσοχής και σκέψης για
την ουσία της, αλλά και για την ισχύ της
μέσα στις ζωές μας. Πράγμα που μάλλον
δεν συμβαίνει δυστυχώς. Αντίθετα και
μόνο η επίκληση του ονόματος της σήμερα
καθηλώνει και τερματίζει την οποιαδήποτε
συζήτηση.
“Αυτή
είναι η πραγματικότητα” ακούμε συχνά
να λέγεται, λες και η παραδοχή αποτελεί
ερμηνεία και θέσφατο μαζί. Η πραγματικότητα
είναι υπεράνω όλων.
Αυτή
η μήτρα των πάντων, λοιπόν, μη μπορώντας
να μείνει άτεκνη, γέννησε μια δυναμική
κόρη. Την οικονομική πραγματικότητα.
Γνήσιο παιδί της “μητέρας” της, με
εξίσου μεγάλη ισχύ στη συλλογική
συνείδηση, ήλθε για να επισκιάσει με
την δυναμική της, ακόμα περισσότερο το
πρόβλημα, μετατοπίζοντας το σε κάτι
ακόμα πιο άμεσο και αναγκαίο. Τώρα η
πραγματικότητα και η οικονομική
πραγματικότητα, μπορούν να καυχώνται, ότι θα είναι οι δυνάμεις εκείνες, που
θα κυριεύσουν τα οποιαδήποτε υπολείμματα
σκέψης έχουν απομείνει στον άνθρωπο.
Δεν θα είναι ο άνθρωπος που θα διαμορφώνει
την πραγματικότητα, αλλά η πραγματικότητα
με την οικονομική πραγματικότητα που
θα τον διαμορφώνει, σε οτιδήποτε θελήσουν.
Ένας ευτελής μετασχηματισμός του
ανθρώπου σε κάτι υποδεέστερο του
υποτιθέμενου πλούτου του. Ενός πλούτου
που σταδιακά θα γίνει κάτι που θα ανήκει
στη σφαίρα του ονείρου.
“Αυτή
είναι η πραγματικότητα” φράση που με
την πάροδο του χρόνου θα εκλείψει, μια
που στο μελλοντικό κόσμο, που όλα θα
είναι πράγματα, δεν θα χρειάζονται
αναλόγου τύπου διακρίσεις.
