Ιερό

Κάποτε, είναι πιθανόν, οι ανθρώπινες κοινωνίες να είχαν μια μεγαλύτερη ευαισθησία στη εκδήλωση του ιερού μέσα στον κόσμο. Ακόμα και αν αυτό είναι αμφισβητήσιμο, το σίγουρο είναι ότι στο σύγχρονο κόσμο, αυτή η ευαισθησία είναι σήμερα στα χαμηλότερα ποσοστά της, αν υφίσταται καθόλου.

Είναι δύσκολο να οριστεί το ιερό. Καταρχήν διότι παρουσιάζει διαφοροποιήσεις στις περιοχές του κόσμου . Σημαντικές διαφοροποιήσεις. Πολλές φορές μάλιστα, οι διαφοροποιήσεις αυτές, αποτελούν αιτία πολέμου. Αυτό που είναι ιερό για τους μουσουλμάνους , δεν είναι αναγκαστικά ιερό για χριστιανικές περιοχές και το αντίστροφο. Κάτι που είναι ιερό και για τους δύο, αποτελεί χλεύη για τους αγνωστικιστές. Οι επιστήμονες θεωρούν ιερό το επιστημονικό επίτευγμα και όσοι πιστεύουν στη ύπαρξη ενός Θεού, αισθάνονται τα βέβηλα χέρια της επιστήμης να πλατσουρίζουν με αγένεια στα ιερά τους. Φαίνεται σαν να μην υπάρχει καμιά κοινή βάση συνεννόησης. Πλήθος θεωριών έχει συμβάλλει σε αυτήν την άβολη κατάσταση, με αποτέλεσμα ο καθένας να έχει καταλήξει σε μια υποκειμενική θεώρηση του ιερού ή να μην έχει ιερό και όσιο.

Αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς, το ζήτημα απασχολεί όλο και λιγότερους ανθρώπους στον κόσμο. Φαίνεται να είναι ζήτημα “πολυτελούς” ενασχόλησης, όσων φιλοσοφούν και θεολογίζουν.

Αυτό συμβαίνει κυρίως, διότι η επικρατούσα εντύπωση μέσα στη κοινωνία είναι ότι ο άνθρωπος μπορεί από μόνος του και χωρίς “έξωθεν” επεμβάσεις να ορίσει και ορίζει με την βοήθεια της επιστήμης και της τεχνολογίας την μοίρα του. Η αντίληψη ότι τα πάντα βρίσκονται αποκλειστικά στα χέρια του ανθρώπου, απο-ιεροποιεί συντελεστικά τον κόσμο, ορίζοντας αυτό που υπάρχει σαν το μόνο υπάρχον.

Ο άνθρωπος έτσι σύμφωνα με αυτήν την αντίληψη, γίνεται θεός του ίδιου του εαυτού του. Αλλά κυρίως, ότι αυτό που εκδηλώνει, είναι το μόνο που αξίζει να υπάρχει, άρα και όλη η κοινωνία είνα, μόνο  αυτό που εκδηλώνεται. Σε αυτή την συνθήκη δεν υπάρχει χώρος ούτε για το ιερό, ούτε για την ανατροπή, ούτε για το θαύμα . Όλα είναι ξεπερασμένα, άχρηστα,  γιατί όσα αξίζουν εκδηλώνονται ήδη, μπορεί ο καθένας να τα δει, να τα πιάσει, να τα αξιοποιήσει.

Αυτή η αντίληψη εγκλωβίζει τον άνθρωπο και την κοινωνία σε ότι αποκλειστικά φαίνεται. Ότι δεν φαίνεται, δεν έχει την παραμικρή αξία.

Ενώ, με μια πρώτη ματιά, φαίνεται, ότι στη συγκεκριμένη αντιπαράθεση το ιερό χάνει κατά κράτος, η αλήθεια είναι, ότι με μια πιο εξεταστική ματιά, μοιάζει σαν μια ευφυή συνωμοσία του υλικού κόσμου, απέναντι σε κείνο που δεν μπορεί να καταλάβει και να αγγίξει.

Κάθε φορά που το ανθρώπινο ον πλημμυρίζει με δέος, όταν βρίσκεται αντιμέτωπο με εκείνο που ολοκληρωτικά τον ξεπερνά, του ξυπνά μέσα του η μαγεία του ιερού.

Τις καλοκαιρινές νύκτες που κοιτά το εκθαμβωτικό στερέωμα και κατανοεί την μικρότητα του, την στιγμή της γέννησης ενός παιδιού, την στιγμή του θανάτου ενός κοντινού του προσώπου, την στιγμή που απελπισμένος ζητά βοήθεια από τους θεούς του, όταν βλέπει δίπλα του να συμβαίνει κάτι που αγγίζει τα όρια του θαύματος,την στιγμή που ερωτεύεται και σε άπειρες άλλες στιγμές, τότε το ιερό, του κτυπά την πόρτα εισβάλλει στη ζωή του δίχως να πάρει την άδεια του.

Τότε ο κόσμος παύει να είναι αυτό που απλά φαίνεται και μετουσιώνεται σε ένα κόσμο μυστηρίου.

Όσοι συνδέουν το ιερό με την οποιαδήποτε θρησκεία ή με την φιλοσοφική ενατένιση , απλά προσπαθούν να υποβιβάσουν το ιερό σε κάτι που ήδη γνωρίζουν . Το ιερό δεν έχει ορισμό, γιατί είναι η εκδήλωση του άπειρου μέσα στη πραγματικότητα . Είναι η υπόδειξη, ότι η ζωή και ο άνθρωπος είναι κάτι πιο μυστηριώδες και πλούσιο από αυτό που νομίζει .

Είναι η πόρτα που ανοίγει με σεμνότητα, το ταξίδι στο μυστικό της πραγματικής ύπαρξης.

Ακόμα και αν το ιερό ήταν ανύπαρκτο, θάπρεπε να το εφεύρουμε.

Η απο- ιεροποίηση της ζωής την υποβιβάζει σε ένα βίαιο άχθος, που ανοίγει τις πόρτες στη πεζότητα, την υποβάθμιση αλλά κυρίως στη αντίληψη "της σύγκρουσης όλων ενάντια σε όλους". Τότε το ανόσιο καταλαμβάνει την θέση του ιερού μέσα στη κοινωνία, καταλύοντας  οποιαδήποτε μορφή τάξης, εγκαθιδρύοντας μια κοινωνία δυστοπίας.