Ο σύγχρονος σκλάβος και η ιδέα που έχει για τον εαυτόν του.

Μια από τις μεγαλύτερες ψευδαισθήσεις της σύγχρονης εποχής, πιθανώς η πλέον ισχυρή ισχυρή στη ανατροπή της, είναι ότι η σκλαβιά είναι νεκρή. Ο σύγχρονος άνθρωπος, σε μεγάλο βαθμό, θεωρεί, ότι έχει κατακτήσει την ελευθερία του. Μάλλον, επειδή συγκρίνει τον εαυτόν του με χονδροειδείς μορφές σκλαβιάς και του διαφεύγει το γεγονός, ότι και η σκλαβιά έχει την εξέλιξη της μέσα στη ιστορία. Παρόλο που το αίτημα για ελευθερία διακινείται σαν ιδέα μέσα στη κοινωνία ακόμα και στις πιο ευτελείς της μορφές, η ίδια η ελευθερία είναι μια άπιαστη κατάκτηση. Το όραμα της πρέπει να υπάρχει μέσα στη κοινωνία, αλλά οι διαθλαστικοί καθρέφτες της θεαματικής σκευωρίας θέλουν και μπορούν να προσδιορίζουν την κατεύθυνση που θα πάρει. Όμως, επειδή το θέαμα είναι μέσα και έξω από τον άνθρωπο, η ελευθερία και η αντίληψη για το τι είναι ελεύθερο,δεν διαφέρει και πολύ από μια σύγχρονη μορφή σκλαβιάς, που δεν γίνεται αντιληπτή σαν σκλαβιά, αλλά σαν ελευθερία.

Υπάρχουν περιοχές του πλανήτη που οι πρωτόγονες μορφές σκλαβιάς ανθίστανται ακόμα, ίσως για να θυμίζουν στο υπόλοιπο εκπολιτισμένο κόσμο,ότι υπάρχουν και χειρότερα. Σε αυτές τις περιοχές οι γυναίκες τα παιδιά αλλά και οι ενήλικες που δεν έχουν κάποια δύναμη να τους προφυλάσσει, γνωρίζουν επαρκώς, ότι η σκλαβιά δεν έχει πεθάνει. Μαζί με αυτούς υπάρχουν οι πολιτικοί μετανάστες, οι πρόσφυγες από πολέμους, που στο βαθμό που δεν θυσιάζονται στις βάρκες των δουλεμπόρων, η μοίρα που τους περιμένει είναι σε περιφραγμένα στρατόπεδα, έκθετους στα καιρικά φαινόμενα στους βιασμούς και στη παντελή περιφρόνηση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας τους. Βέβαια, επειδή το πηγάδι είναι πολύ βαθύ και δεν έχει πάτο, υπάρχουν ακόμα πιο φρικιαστικές καταστάσεις από τις προηγούμενες, όπως τα παιδιά, που κάτω από μονίμως αδιευκρίνιστες συνθήκες χάνονται και δεν βρίσκονται ποτέ.

Όμως δυστυχώς, ο σύγχρονος άνθρωπος στη ανεπτυγμένη Δύση, μπορεί να κοιμάται ήσυχος , πιστεύοντας ότι έχει κατακτήσει την ελευθερία του και όταν ξυπνά, κοιτά με μισό μάτι στις ειδήσεις αυτές τις πρωτόγονες μορφές σκλαβιάς και έχει την ελευθερία να αλλάξει κανάλι στη τηλεόραση και στη συνείδηση του. Άλλωστε αυτός δεν είναι σκλάβος, αν κάποιος είναι, τι να πεις, μπορεί και να φταίει ο ίδιος.

Ο σύγχρονος άνθρωπος μισεί την σκλαβιά και απολαμβάνει την ελευθερία του από την αρχή της ημέρας του. Μόλις κτυπά το ξυπνητήρι του και σηκώνεται να πάει στη δουλειά του, γκρινιάζει που χάνει τον ύπνο του,αλλά αυτόματα χαίρεται γιατί έχει δουλειά. Στήνεται μπροστά στο καθρέφτη του και μπορεί με ευχαρίστηση να απολαύσει το πρόσωπο του μέσα στο ιδιωτικό του μπάνιο. Πρέπει όμως να κάνει γρήγορα τις πρωινές του ανάγκες, μήπως και χάσει το λεωφορείο ή τον υπόγειο που θα τον πάει στη καθόλα δημιουργική του εργασία. Αν δεν προλαβαίνει να πιει τον εσπρέσο του στη ωραία του καφετιέρα, δεν ενοχλείτε, μια που μπορεί να πάρει το καφεδάκι του στο δρόμο. Δεν το απολαμβάνει όσο να κάθεται στο καθιστικό του, αλλά τι να κάνουμε, στη ζωή πρέπει να κάνεις και παραχωρήσεις.

Τα πράγματα γίνονται λίγο πιο δύσκολα όταν θα αρχίσει το στρίμωγμα στο μετρό και ο διπλανός του δεν πρόλαβε να κάνει μπάνιο και ψιλο-βρωμάει, αλλά δεν τον πειράζει, αύριο θα πάρει το αμάξι του και θα κολλήσει στους φρακαρισμένους από την κίνηση δρόμους. Όμως εκεί θα ακούει το ράδιο με τις πρωινές ειδήσεις και αν αυτές είναι άσχημες θα το γυρίσει στα αθλητικά. Βέβαια μέχρι να φτάσει στη δουλειά θα σκέφτεται συνεχώς ότι τα φράγκα δεν φτάνουν για να πληρώσει τις υποχρεώσεις του. Αυτός ο μαλάκας μπροστά του δεν μπορεί να κινηθεί πιο γρήγορα να περάσει το φανάρι. Πάλι θα φάμε κατσάδα από τον προϊστάμενο γιατί αργήσαμε να κτυπήσουμε την κάρτα.

Με κείνα και με τα άλλα ο σύγχρονος άνθρωπος φτάνει στη δουλειά. Εκεί βέβαια όλα είναι δύσκολα . Γκρίνιες με τους διευθυντές,γκρίνιες με τους συναδέλφους, η εργασία βαρετή και μονίμως κακοπληρωμένη, όμως δουλίτσα να υπάρχει και όταν θα “πέσουν” τα φράγκα, θα πάει να πάρει το καινούργιο πλυντήριο γιατί το άλλο χάλασε. Αλλά όμως, αν πάρει το πλυντήριο, πως θα πληρώσει το γραμμάτιο για το σπίτι ; Και να ξανά οι σκέψεις για τα φράγκα που είναι λίγα και η γυναίκα και τα παιδιά που θέλουν διακοπές τα Χριστούγεννα.

Το απογευματάκι, δόξα τον θεό, η δουλειά τελειώνει. Γρήγορα στο σπίτι, πεινάμε κιόλας . Να αράξουμε λιγάκι και να δούμε καμιά ταινία στη τηλεόραση. Η κουφάλα ο γείτονας έχει βάλει Νέτφλιξ και βλέπει καλύτερες ταινίες. Τι θα γίνει δηλαδή πρέπει να βάλω και εγώ Νέτφλιξ ; Που θα βγούμε με τα χρήματα τελικά ; Όταν επιτέλους ο σύγχρονος άνθρωπος πέφτει για ύπνο είναι ένα άδειο σακί. Τα όνειρά του είναι εφιάλτες αλλά το πρωί δεν θυμάται ποτέ τίποτα, γιατί έχει απολαύσει μια μέρα απεριόριστης ελευθερίας.

Ο σύγχρονος ελεύθερος άνθρωπος κάποιες στιγμές αναρωτιέται για την ποιότητα της ζωής του, για το αν ήρθε σε αυτό τον κόσμο για να σκέφτεται συνεχώς για χρήματα, να αγχώνεται και να αναπνέει μολυσμένο αέρα. Είναι υποχρεωμένος να τις κάνει, επειδή είναι καλλιεργημένος, δεν είναι κάποιος άξεστος τριτοκοσμικός. Μόλις κάνει όμως αυτές τις σκέψεις επειδή του πέφτουν λίγο καταθλιπτικές, φροντίζει να πάει μια βόλτα στο διπλανό Μόλλ και να ξεχαστεί μέσα στα εμπορεύματα. Αλλά και εκεί δεν αισθάνεται πολύ άνετα μια που όλα αυτά απαιτούν χρήματα για να τα αποκτήσει και δεν έχει αυτά τα χρήματα. Όμως έχει την ελευθερία να βλέπει και να ορέγεται. Ο εμπορευματικός οργασμός τον ερεθίζει και τον κάνει να ξεχνά τις αρχικές του αμφιβολίες για την ποιότητα της ζωής του. Αυτές είναι σκέψεις για ονειροβατούντες νεαρούς και νεαρές, όχι για σοβαρούς ενταγμένους ανθρώπους με σοβαρές ασχολίες. Έτσι σιγά-σιγά δεν θα κάνει ξανά αυτές τις σκέψεις που του χάλασαν την διάθεση. Έχει αυτή την ελευθερία και ελεύθερο κάποιο χρόνο για να απολαύσει την ζωή του.

Αρκετή πλακίτσα όμως κάναμε με πράγματα σοβαρά. Το μόνο που μας σώζει για να μην μας πάρουν με τις πέτρες, είναι ότι λίγο ως πολύ περιγράφουμε την ίδια μας την ζωή και αυτο-σαρκαζόμαστε . Αν διακρίνετε μια πικρία ,μην δίνετε σημασία, επιβίωση είναι και θα περάσει.

Υπάρχει όμως ένα ερώτημα. Και είναι σοβαρό. Τι κάνει τον σύγχρονο άνθρωπο να είναι ένας σύγχρονος σκλάβος και να αισθάνεται ότι είναι ελεύθερος ; Το χρήμα, που ακόμα και σε αυτές τις ελάχιστες ποσότητες  τον έχει μεταμορφώσει σε καταναλωτή, που μπορεί να έχει ένα ελάχιστο μερίδιο από το κόσμο ; Η έλλειψη μιας αυτο-συνείδησης για την μιζέρια της ζωής του ; Ή μήπως η προσαρμοστικότητα και συμμόρφωση ; Υπάρχει η άποψη ότι η ζωή είναι αυτή και αν δεν μπορείς να την αλλάξεις , δέξου την όπως είναι. Είναι και πάλι ωραία. Όμως όταν τραβάς κουπί στη γαλέρα, όσο και αν η θάλασσα είναι ωραία και το ηλιοβασίλεμα θεϊκό, υπάρχει ένα μικρό πρόβλημα με τα χεράκια σου που είναι πιασμένα και με το μαστίγιο που σου αυλακώνει την πλάτη. Δεν μπορείς να διαμορφώνεις συνείδηση ότι κωπηλατείς σε αγώνες στο Καίμπριτζ και τι ωραία που περνάμε εδώ στη εξοχή.

Σίγουρα κάτι μου διαφεύγει, που θα πάει, πιθανώς αν μεγαλώσω λιγάκι ακόμα θα το καταλάβω. Αν έχετε την απάντηση μην την κρατάτε για τον εαυτόν σας, να την μοιραστείτε με όσους αγαπάτε. Εκτός αν πιστεύετε ότι είστε ελεύθεροι. Τότε ;..........