Ένας παλιός Αγιουβεδικός πάπυρος αναφέρει, ότι πριν από 3.000 χρόνια έγινε μια μεγάλη, για τα δεδομένα της εποχής, συγκέντρωση σοφών στα Ιμαλάια, με σκοπό να συζητήσουν, αυτό που θεωρούσαν, σαν το βασικό πρόβλημα της τότε κοινωνίας. Ποιο ήταν αυτό; Ήταν η συγκέντρωση μεγάλων ομάδων ανθρώπων σε κατασκευές πού ονομάζονταν «χωριά».
Δεν γνωρίζω την πραγματικότητα ή μη αυτής της συνάντησης, αυτό όμως που γνωρίζω και το γνωρίζω καλά , είναι ότι, αν αυτή η συνάντηση σοφών έγινε ποτέ, έθιξε ένα πρόβλημα που σήμερα, που πια δεν ζούμε σε χωριά, αλλά σε τεράστιες μεγαλουπόλεις, πολλών εκατομμυρίων κατοίκων, είναι όντως ένα τεράστιο θέμα με απίστευτες προεκτάσεις.
Στα τέλη του 19ου αιώνα , όταν η βιομηχανική επανάσταση ήταν στο φόρτε της, πάρα πολλοί σκεπτόμενοι άνθρωποι, έβλεπαν με φρίκη την ανάπτυξη των πόλεων, σε αντίθεση με μια εκτενή καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος. Εκείνες τις εποχές, δεν ήταν ακριβώς μια οικολογική συνείδηση που έκανε τους ανθρώπους να αντιδρούν, όσο νομίζω μια βαθιά συναίσθηση, ότι ριζικά ο τρόπος ζωής τους θα άλλαζε προς μια κατεύθυνση που μετέφερε μαζί της κάτι το νοσηρό.
Σίγουρα ο άνθρωπος από την αρχή της ιστορίας του βρέθηκε σε μια θέση να προσπαθεί να τα βγάλει πέρα με το φυσικό περιβάλλον. Ποτέ δεν είχε μια αγαστή σχέση με αυτό. Η ανθρώπινη κοινωνία έβαζε πάντοτε τις δικές της ανάγκες πάνω από την σχέση της με το χώμα που πατούσε, τον αέρα πού ανάπνεε, τα ζώα με τα οποία συγκατοικούσε επάνω στο πλανήτη. Ο άνθρωπος θεώρησε το φυσικό περιβάλλον εξαρχής εχθρικό έως και τρομώδες και όταν άρχισε να τιθασεύει τους πρωτόγονους φόβους του, πέρασε σε μια αντεπίθεση, που με την βοήθεια της τεχνολογικής ανάπτυξης σε κάθε εποχή, κατέληξε να τείνει να εξαφανίσει οποιοδήποτε κομμάτι τον συνέδεε μαζί της .
Η συσσώρευση των ανθρώπων στις πόλεις είναι κυρίως αποτέλεσμα τριών παραγόντων: η αύξηση του πληθυσμού, η καταστροφή της αγροτικής οικονομίας από τους συνεχείς πολέμους και η άνευ προηγουμένου ανάπτυξη της τεχνολογίας.
Εκεί που προηγουμένως άνθιζε το φυσικό περιβάλλον, κάποια στιγμή, άνθισαν τα φουγάρα από τις πρώτες φάμπρικες . Γύρω από τις φάμπρικες, άρχισαν να δημιουργούνται οι πρώτες μεγάλες πόλεις, πόλεις που θα μάζευαν στη αγκαλιά τους, όλο και μεγαλύτερες μάζες εξαθλιωμένων ανέργων, που είχαν χάσει τα χωράφια τους και που αναζητούσαν δουλειά και ευκαιρίες σε ένα καινούργιο κατασκευασμένο περιβάλλον εντελώς διαφορετικό από αυτό πού ζούσαν μέχρι εκείνη την στιγμή.
Ένα από τα πρώτα πράγματα πού αλλάζει σε μια πόλη είναι η αντίληψη για τον χρόνο.
Ο χρόνος μέσα στη πόλη είναι τεχνητός, στηρίζεται στο ρολόι, στους δείκτες μιας ευφυούς κατασκευής, πού αναπαριστά τον φυσικό χρόνο και τον εντάσσει κυρίως στη ανάγκη των οικονομικών απαιτήσεων εκείνων πού διευθύνουν την πόλη.
Ο φυσικός χρόνος στρέφει την αντίληψη του ανθρώπου σε ολόκληρη την δημιουργία, καθιστώντας τον άνθρωπο μέτοχο στο θαύμα της φύσης.
Ο τεχνητός χρόνος του ρολογιού υποβιβάζει την ανθρώπινη δραστηριότητα, καθιστώντας την έρμαιο των αναγκών και εκείνων πού χειρίζονται αυτές τις ανάγκες.
Η όσφρηση και η ακοή και η όραση είναι από τις αισθήσεις που πλήττονται άμεσα από την διαβίωση στη πόλη.
Δέχονται καθημερινά τον βομβαρδισμό μιας αφύσικης τεχνολογικής ανάπτυξης, που κινείται ραγδαία στη συνεχή ανακατασκευή του περιβάλλοντος σε συνθήκες, πού ενώ υποτίθεται γίνονται για τους ανθρώπους, καταλήγουν να είναι ενάντια του και να τον υποκαθιστούν.
Ζούμε μέσα στη κυριαρχία μιας τεχνολογίας, που έχει καταλάβει απροκάλυπτα όλες τις πτυχές της ανθρώπινης δραστηριότητας, διεισδύοντας ακόμα και σε τομείς της αυστηρά προσωπικής μας ζωής.
Ο περιβόητος ατομικισμός και η αποξένωση, που συχνά ερμηνεύονται μέσα από τα αλλήθωρα μάτια μιας στεγνής κοινωνιολογίας, οφείλουν πολλά , σε αυτά τα σύγχρονα τερατουργήματα, μέσα στα οποία ζούμε και τα οποία έχουν φτιαχτεί με τέτοιο τρόπο, που να δίνουν υπόσταση αποκλειστικά στη ύπαρξη μιας ανθρώπινης κοινωνίας που έχει χάσει την επαφή με την καρδιά της και το σώμα της .
Η πόλη δεν είναι ο χώρος που οι άνθρωποι σχεδίασαν για να αναπτύξουν τις ολόπλευρες δυνατότητες τους σε αρμονία με την φύση .
Η πόλη είναι ο χώρος που οι άνθρωποι παρέδωσαν την ζωή τους στη τεχνολογία , χάνοντας ένα μεγάλο κομμάτι της ψυχής τους.
Ένας τέτοιος μηχανισμός όπως είναι η πόλη, σαφώς χρειάζεται τους χειριστές του. Εκείνους που έχουν την εξειδικευμένη γνώση για να χειριστούν όλα εκείνα τα μηχανήματα πού ρυθμίζουν την ζωή της .
Τα μηχανήματα είναι πολλά, πολύπλοκα, φανερά και αφανή, δύσκολα στη χρήση τους, κάποια από αυτά πρέπει να είναι αόρατα από αδιάκριτα μάτια, απαιτούν τρομακτικά εξειδικευμένες γνώσεις για να καταστούν αποτελεσματικά. Όλοι αυτοί οι χειριστές αποτελούν το επίλεκτο κομμάτι της πόλης. Είναι εκείνοι πού δουλεύουν αθόρυβα μέσα στη καρδιά της, την κάνουν να κτυπά. Είναι οι σύγχρονοι ιερείς μιας «θρησκείας» πού έταξε στους ανθρώπους την απελευθέρωση και τους έχει οδηγήσει σε μια σκλαβιά πιο σύνθετη .
Πιο πάνω από αυτούς είναι οι χειριστές των χειριστών, εκείνοι που μας χειρίζονται όλους. Οι χείριστοι. Αυτοί πού πραγματικά ελέγχουν την πόλη, την τεχνολογία και όλους εμάς τους υπολοίπους .
Αυτό είναι το πραγματικό και κυριολεκτικό Ιερατείο. Με άδηλους στόχους και σκοπούς. Με μια ακόρεστη δίψα για ολοκληρωτική εξουσία επάνω σε όλες τις πλευρές της ανθρώπινης ζωής. Με απεριόριστα μέσα και με μια φτωχή, πολύ φτωχή συνείδηση. Παντελώς απρόσβλητοι από τα «βδελυρά» μάτια των υπηκόων τους. Οι άρχοντες της πόλης .
Η ανθρώπινη κοινωνία, ολοένα και περισσότερο, φαίνεται να χάνει το στοίχημα με τον εαυτόν της, ζώντας στο αφύσικο περιβάλλον πόλεων, που την υποβαθμίζει αποκόπτοντας την από το φυσικό περιβάλλον.
Επίσης, χάνει, ποντάροντας όλες τις δυνατότητες της, σε μια άνευ κριτικής διάθεσης, τεχνολογική ανάπτυξη, που την κάνει υπόδουλη σε μια στείρα μηχανιστική αντίληψη για την ζωή.
Η πόλη και η τεχνολογική ανάπτυξη συμβαδίζουν άρρηκτα στη νεωτερική θεαματική εποχή. Μια εποχή που για πολλούς είναι η αυλή των θαυμάτων.
Καλό όμως είναι να έχουμε κατά νου, ότι τα θαύματα και μάλιστα εκείνα που επιτελεί το σύγχρονο Ιερατείο της τεχνολογικής ανάπτυξης, μπορεί να είναι ο καλύτερος δρόμος για την πλήρη εξαθλίωση του ανθρώπου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου