Σελίδες

Τετάρτη 24 Οκτωβρίου 2018

Πραγματικότητα.





Κάθομαι στο γραφειάκι μου μπροστά από μια άσπρη οθόνη. Σκέπτομαι :τι είναι η πραγματικότητα ; Η σκέψη είναι μια πολυτέλεια στη σημερινή εποχή. Κανονικά, δεν πρέπει να σκεφτόμαστε, αλλά να είμαστε σε μια διαρκή κίνηση. Αυτό είναι το κοινωνικό πρόσταγμα. Η σκέψη χρειάζεται χρόνο. Χρόνο που δεν έχουμε. Χρόνο που δεν δικαιούμαστε να έχουμε. Η σκέψη απαιτεί μια απόσταση από τη συνολική δραστηριότητα. Μια ηρεμία της ύπαρξης. Επίσης πολυτέλεια. Έχουμε παντελώς ξεχάσει τι μπορεί να σημαίνει ηρεμία. Αντιθέτως, έχουμε εθιστεί στη ένταση της ύπαρξης. Είμαστε πρεζάκια της έντασης. Μιας έντασης που εν τέλει δεν αποβαίνει προς όφελος μας. Μας καταπονεί πνευματικά και σωματικά. Μας στερεί από το δικαίωμα να απολαύσουμε το οτιδήποτε, επιδιώκοντας, συνεχώς, καινούργιους στόχους.

Θα ήταν καλό, αν αυτοί οι στόχοι, τουλάχιστον, θα μπορούσαν να μας αποδίδουν ικανοποίηση, αλλά και αυτό σπανίως συμβαίνει, επειδή τις περισσότερες φορές οι στοχεύσεις μας, είναι περισσότερο στοχεύσεις κοινωνικών παροτρύνσεων, που με κάποιο τρόπο τις έχουμε κάνει δικές μας.

Είμαστε μπλεγμένοι σε ένα δίχτυ εξαρτήσεων, που διαρκώς κάνει όλο και πιο δύσκολο να ξεχωρίσουμε αυτό που είναι πραγματικά δικό μας και αυτό που μας επιβάλλεται σαν δικό μας, ενώ δεν ανήκει σε μας. Όλη αυτή η σύγχυση απαιτεί κυρίως χρόνο και διαύγεια, για να επιλυθεί. Όμως αυτά στη σημερινή εποχή, όπως είπαμε είναι πολυτέλειες για “αργόσχολους", που έχουν λυμένα πολλά από τα προβλήματα, που κυρίως απασχολούν τους περισσότερους από μας. Έτσι και η σκέψη καθίσταται μια ενασχόληση στο περιθώριο της ύπαρξης. Επιφανειακή, στερούμενη συνεχώς ποιότητας. Δεν ισχυρίζομαι ότι η σκέψη πρέπει να ευδοκιμεί μόνο στη αδράνεια. Μια τέτοιου τύπου σκέψη, επίσης, δεν προσφέρει πολλά. Ανάμεσα στη σκέψη και στη δράση υπάρχουν πολλά στάδια, που μοιάζουν να έχουν χαθεί και μαζί τους χάνονται η ηρεμία και η ικανοποίηση.

Τι είναι η πραγματικότητα ; Μια ρευστή αποτύπωση που προσλαμβάνουν οι αισθήσεις μας, που συνεχώς μεταβάλλεται και μας εξωθεί αναγκαστικά σε μια διαρκή αναθεώρηση ; Ή μήπως είναι συμπαγές σύνολο δεδομένων, που μας καλεί να προσαρμόσουμε αυτό που είμαστε με τις επιταγές του ; Είναι κάτι ανεξάρτητο από μας, σχηματισμένο με δικούς του κανόνες ; Είναι η πραγματικότητα δυνάστης των ανθρώπων ή οι άνθρωποι την διαμορφώνουν σύμφωνα με τις βουλήσεις τους ; Υπάρχει αντικειμενική πραγματικότητα ;

Πολλές απαντήσεις μπορούν να δοθούν, είτε πρόχειρα είτε μετά από βαθιά σκέψη. Όλες προσδιορίζουν και τους δρόμους που θα τραβήξει κάποιος στη ζωή του, σύμφωνα με την συνέπεια του και με την ευφυΐα του.

Χρειάζεται χρόνος για να σκεφτεί ένας άνθρωπος με ποιόν τρόπο αντιμετωπίζει την πραγματικότητα. Την στιγμή μάλιστα, που ήδη είναι με όλους τους τρόπους “βουτηγμένος” μέσα της. Αν αυτός ο χρόνος του δοθεί και η βούληση του είναι τέτοια για να ασχοληθεί, ίσως να διαπιστώσει, ότι στη πραγματικότητα, ποτέ δεν έχει σοβαρά σκεφτεί αυτό το ζήτημα. Έτοιμες απαντήσεις υπήρχαν εξ αρχής . Έτσι πήρε κάποια από αυτές, την πλέον πρόσφορη και ξεκίνησε την ζωή του. Πολλές φορές κατέληξε και με αυτή, δίχως να είναι διόλου ικανοποιημένος. Είναι μεγάλο χάρισμα της πραγματικότητας να σε εγκλωβίζει με όλους τους τρόπους, στο να την αποδεχτείς δίχως σκέψη και δίχως συζήτηση. Δίχως ποτέ να αναρωτηθείς ποια είναι η γοητεία της, ούτως ώστε να χαθείς μέσα της. Να ορίσεις την ζωή σου σύμφωνα με τους νόμους της. Να ξεχνάς συνεχώς τον εαυτόν σου μέσα της. Ακόμα και όταν γίνεσαι αποδεκτός από αυτήν και επιτυγχάνεις στις απαιτήσεις της, ξεχνάς, ότι ποτέ δεν μπόρεσες να κρατήσεις μια σχετική απόσταση από αυτή για να την εξετάσεις με αντικειμενικό τρόπο. Δεν υπάρχει χρόνος ιδιωτικός μέσα στη πραγματικότητα, υπάρχει μόνο ο χρόνος που αυτή θα ορίσει, που είναι ο δικό της χρόνος, σύμφωνος με τις δικές της επιταγές.

Όσοι ξέφυγαν από την γοητεία της, έφτιαξαν αναγκαστικά μια άλλη πραγματικότητα, κοντά στα σύνορα της και λίγοι εξ αυτών ευτύχησαν να μην υποπέσουν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο ξανά στη κυριαρχία της. Τόσο μεγάλη είναι η δύναμή της. Να μην αφήνει τίποτα ήσυχο από όσα είναι κοντά της. Στο τέλος να τα ενσωματώνει μέσα της. Να αποδέχονται την κυριαρχία της.

Μια τέτοια δύναμη θα έπρεπε, ίσως, να απαιτούσε μεγαλύτερης προσοχής και σκέψης για την ουσία της, αλλά και για την ισχύ της μέσα στις ζωές μας. Πράγμα που μάλλον δεν συμβαίνει δυστυχώς. Αντίθετα και μόνο η επίκληση του ονόματος της σήμερα καθηλώνει και τερματίζει την οποιαδήποτε συζήτηση.

“Αυτή είναι η πραγματικότητα” ακούμε συχνά να λέγεται, λες και η παραδοχή αποτελεί ερμηνεία και θέσφατο μαζί. Η πραγματικότητα είναι υπεράνω όλων.


Αυτή η μήτρα των πάντων, λοιπόν, μη μπορώντας να μείνει άτεκνη, γέννησε μια δυναμική κόρη. Την οικονομική πραγματικότητα. Γνήσιο παιδί της “μητέρας” της, με εξίσου μεγάλη ισχύ στη συλλογική συνείδηση, ήλθε για να επισκιάσει με την δυναμική της, ακόμα περισσότερο το πρόβλημα, μετατοπίζοντας το σε κάτι ακόμα πιο άμεσο και αναγκαίο. Τώρα η πραγματικότητα και η οικονομική πραγματικότητα, μπορούν να καυχώνται,  ότι θα είναι οι δυνάμεις εκείνες, που θα κυριεύσουν τα οποιαδήποτε υπολείμματα σκέψης έχουν απομείνει στον άνθρωπο. Δεν θα είναι ο άνθρωπος που θα διαμορφώνει την πραγματικότητα, αλλά η πραγματικότητα με την οικονομική πραγματικότητα που θα τον διαμορφώνει, σε οτιδήποτε θελήσουν. Ένας ευτελής μετασχηματισμός του ανθρώπου σε κάτι υποδεέστερο του υποτιθέμενου πλούτου του. Ενός πλούτου που σταδιακά θα γίνει κάτι που θα ανήκει στη σφαίρα του ονείρου.


“Αυτή είναι η πραγματικότητα” φράση που με την πάροδο του χρόνου θα εκλείψει, μια που στο μελλοντικό κόσμο, που όλα θα είναι πράγματα, δεν θα χρειάζονται αναλόγου τύπου διακρίσεις.



Τετάρτη 10 Οκτωβρίου 2018

Επιστροφή στο παρελθόν.





Πολλές φορές μέσα στη ζωή, ογκώδη προβλήματα, έρχονται να κατακλύσουν την προσοχή του συνόλου της κοινωνίας, αφήνοντας λίγο χώρο σε άλλα, εξίσου σημαντικά, να αξιολογηθούν με την πρέπουσα σημασία τους. Προβλήματα όπως η οικονομία ή οι συρράξεις μεταξύ κρατών, επειδή ανήκουν στη σφαίρα των διευρυμένων κοινωνικών και πολιτικών συμφερόντων “πνίγουν” με την ακτινοβολία τους, άλλα ζωτικής σημασίας θέματα, που δεν στερούνται ούτε ενδιαφέροντος, αλλά κυρίως η υποβάθμιση τους εγκυμονεί σοβαρούς μελλοντικούς κινδύνους.

Ένα τέτοιο ζήτημα είναι η άνοδος της ακραίας δεξιάς σε πάρα πολλές περιοχές του πλανήτη. Στη Γαλλία , στη Ουγγαρία, στη Αυστρία, στη Ελλάδα, στη Ιταλία, στη Αμερική στη Βραζιλία, στις Σκανδιναβικές χώρες, αναπτύσσεται εδώ και χρόνια, μέσα και έξω από τα πλαίσια του κοινοβουλευτισμού, μια επιστροφή σε ένα κίνημα ακροδεξιών κομμάτων,με όλο πιο διογκούμενη απήχηση στη βάση των κοινωνιών. Ζούμε δηλαδή μια επιστροφή στις μέρες του 1930. Μια επιστροφή στο παρελθόν.

Η ιδεολογική μήτρα όλων αυτών των κινήσεων, που λανθασμένα ευσχήμως αποκαλούνται “άκρα δεξιά”, είναι τα παλιά ναζιστικά και φασιστικά κόμματα. Από εκεί αντλούν όλο το ιδεολογικό τους περιεχόμενο,ελαφρώς μετασχηματισμένο, με σύγχρονη γλώσσα και αιτήματα. Το κυρίαρχο αίτημα τους, είναι ένας διαφορετικός κόσμος. Ένας κόσμος που θα οργανώνεται με βάση την καθαρότητα της φυλής και του αίματος, με ένα ισχυρό έθνος -κράτος, δομημένος σε μια τάξη εκτός δημοκρατικού πλαισίου, αποκλείοντας οτιδήποτε είναι διαφορετικό φυλετικά, θρησκευτικά, κοινωνικά. Η ετερότητα για αυτούς είναι πρόβλημα που απαιτεί ριζική λύση, λύση που δεν ντράπηκαν να την κάνουν πράξη στις “ένδοξες” εποχές τους.

Πρέπει να γίνει με κάθε τρόπο αντιληπτό, ότι δεν χάθηκαν ποτέ από την ιστορία. Ακόμα και μετά την ήττα τους στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, υπήρξαν παντού. Στη Λατινική Αμερική, στη Ευρώπη, μπορεί με πιο χαμηλή φωνή, αλλά πάντοτε ήταν εκεί, δίπλα μας. Τροφοδότησαν με την εμπειρία τους αμέτρητες χούντες, δεν ανέστειλαν ποτέ τις ιδεολογικές εκδόσεις τους, ζούσαν άλλοτε αφανείς και άλλοτε δημόσια, υποκείμενοι στη χλεύη,που με τον καιρό και την αλλαγή των κοινωνικών συνθηκών, μετατράπηκε σε αυτό που βλέπουμε στη σημερινή εποχή.

Είναι τραγικό λάθος να τους υποτιμήσει κανείς ως αντιπάλους,πράγμα που δυστυχώς έχει γίνει. Αυτοί που ενστερνίζονται την θεωρία τους, είναι άκρως φανατικοί στα όσα πιστεύουν, αλλά συγχρόνως πολλοί εξ αυτών άρτια ιδεολογικά εξοπλισμένοι.

Στη πραγματικότητα δεν έχει γίνει ποτέ μια ενδελεχής αποτίμηση των θεωριών τους, αλλά κυρίως του γιατί οι θεωρίες τους βρίσκουν τέτοια απήχηση μέσα στο κοινωνικό ιστό.
Ενώ λοιπόν τους έχουμε ξανά μπροστά μας, μέσα στα κοινοβούλια μας, με τις ίδιες πρακτικές, κλείνουμε ξανά τα μάτια στη πραγματικότητα τους. Νομίζουμε ότι μπορούμε να τους εξοβελίσουμε με την κακώς εννοούμενη υπεροχή των δημοκρατιών μας ; Λάθος . Δεν κτύπησαν την πόρτα, μπήκαν από τις σοφίτες και τους βρήκαμε στο σαλόνι να πίνουν τον καφέ τους. Ένα καφέ που δυστυχώς, εμείς τους τον έχουμε προσφέρει.

Οι διαχειριστές των δημοκρατικών πολιτευμάτων, φαίνεται σαν να κάνουν τα στραβά μάτια, απέναντι σε ένα κίνδυνο που πλέον βρίσκεται μπροστά τους. Γιατί σαν παράδειγμα χρονοτριβεί τόσο πολύ η δίκη της Χρυσής Αυγής ; Γιατί εξακολουθούν να ανέχονται όλοι-μας, τάγματα εφόδου της οργάνωσης να κτυπούν μετανάστες ; Πως μπορούν να κάθονται κοντά τους στα ίδια έδρανα στη βουλή ; Πως ανέχονται να ακούν φράσεις “Μη κλείσετε την Γιαρο ,γιατί μπορεί να μας χρειαστεί στο μέλλον”. Είναι λίγο περίεργα ερωτήματα αυτά ,απλά στη βάση τους, από ότι φαίνεται αρκετά δύσκολα στη αντιμετώπιση τους.

Το βασικότερο όμως σκέλος δεν βρίσκεται σε όλα αυτά. Βρίσκεται στο γιατί ο κόσμος, εδώ εκεί και παραπέρα, φαίνεται να ενστερνίζεται τις θεωρίες τους. Του λείπει η ιστορική εμπειρία, δεν αντιλαμβάνεται την καθημερινή πρακτική και τις προτάσεις που αρθρώνουν ; Ή μήπως νομίζει ότι έχουν αλλάξει και είναι κάτι το καινούργιο; Πως συμβαίνει όλο και περισσότεροι, τους ακούμε καθημερινά, απροκάλυπτα να λένε “μια χούντα μας χρειάζεται”.Πως γίνεται λαϊκές συνοικίες με παρελθόν να στρέφονται στη Χρυσή Αυγή ;

Φταίει το χαμηλό μορφωτικό επίπεδο που μας κάνει ανιστόρητους, η οικονομική κρίση, οι συμφεροντολογικές παθογένειες των πολιτικών συστημάτων μας, το ότι η φυλή , η πατρίδα, το έθνος και το να μην είμαστε gay, ακουμπάει τις καρδιές πολλών, με πολύ λάθος τρόπο ; Μάλλον φταίνε όλα αυτά και πολλά άλλα. Τι τελικά υπόσχονται αυτοί οι ¨κύριοι” που τους κάνει ελκυστικούς ;

Αν παρατηρήσει κάποιος τους λόγους τους , όλοι συντείνουν στα εξής στοιχεία: Ησυχία, Τάξη, Εργασία, Ομαλότητα. Δηλαδή με μια κουβέντα ΑΣΦΑΛΕΙΑ. Οι κοινωνίες που ζούμε δεν έχουν τίποτα από όλα αυτά. Αντιθέτως, όλα είναι ζητούμενα. Το ίδιο παιχνίδι ίσως και με όρους ακόμα πιο ακραίους παιζόταν και το 1930. Ο άνθρωπος του σήμερα νοιώθει απολύτως εκτεθειμένος μέσα στις συνθήκες που ζει. Απλά φοβάται. Φοβάται για την ζωή του από την εγκληματικότητα, φοβάται μήπως δεν έχει δουλειά και πεινάσει, φοβάται τους πολέμους και την αδικία που τον περιβάλλουν, φοβάται το διαφορετικό που θα του αλλάξει την συνήθεια του, φοβάται ότι μένει γυμνός μέσα στο χώρο που είναι η χώρα του. Οτιδήποτε του υπόσχεται την ασφάλεια του σε όλα αυτά, ψευδώς ή αληθώς ,αποκτά αυτόματα πρόσβαση μέσα του, αγγίζει την ψυχή του. Τελικά δεν τον ενδιαφέρει το ιδεολογικό του πρόσημο. Τον ενδιαφέρει να νοιώσει ασφαλής και να ζήσει τα χρόνια της ζωής του. Μπορεί να μην είναι ένδοξος στόχος, αλλά είναι πραγματικός και ρεαλιστικός. Όπως είναι η εποχή του. Μην μας ξενίζει λοιπόν η άνοδος των θλιβερών αυτών τύπων, βρήκαν το αδύναμο σημείο της κοινωνίας και “τρύπωσαν”. Όσο το επίσημο σύστημα, θα είναι ανεπαρκές να λύσει με πειστικό τρόπο προβλήματα υγιούς διαβίωσης, αυτοί θα έχουν λόγο και μάλλον ο λόγος τους, όλο και πιο πολύ θα θεριεύει, αλλά μαζί του θα θεριεύουν και οι πρακτικές τους.

Βρισκόμαστε μπροστά στη άνοδο του φιδιού, την πρώτη φορά το πληρώσαμε με ένα παγκόσμιο λουτρό αίματος, ελπίζω αυτή την φορά να μην το πληρώσουμε με ένα ιδιότυπο Ολοκληρωτισμό.










Ο Πόλεμος.

  Υπάρχουν φαινόμενα πάνω σε αυτό τον πλανήτη, που αφήνουν το στίγμα τους σε κάθε εποχή, ή αν το πούμε καλύτερα δεν υπήρξε εποχή που να μην...